بررسی معماري ساختمان پل ها در شهرهاي مختلف

دسته بندي : فنی و مهندسی » معماری
چکیده:
مقاله حاضر درباره معماری پل ها در شهرهای مختلف می پردازد. در این مقاله درباره تاریخچه پل خواجو، تار یخچه سی و سه چشمه (الله وردیخان)، پل های اولیه، پل سازی در دوران اسلامی، پل سازی در عصر غزنویان، سلجوقیان، صفویه، افشاریه و ... پرداخته می شود.
تزئینات پل خواجو: کاشیکاری پل خواجو حکایتی زیبا از هنر و مهارت مردم این بوم و سرزمین است سادگی و زیبائی ترکیب بندی آنها به شدت مورد تحسین بیننده قرار می گیرد. این کاشیکاریها در لچکیهای بالای قوسها در سراسر پل موجب زیباتر جلوه کردن آن شده اند.رعایت تناسبات هندسی و تقارن چه در طرح خود کاشی و چه در نقوش آن به نحو چشمگیری وجود دارد  این از خصوصیات مشخص دوره صفویه می باشد. در تابلوهای نقاشی و کاشیکاریها نسبت جاهای خالی به پر تا حد امکان در این دوره برابر گرفته شده است.استفاده از رنگ در این دوره نسبت به دوره های پیشین تغییراتی کرده است. رنگ زرد بیشتر از هر دوره دیگر به خصوص در کارگاههای اصفهان توسعه پیدا  می نمایند رنگها با ته رنگی از زرد پدیدار می گردند. رنگهای آبی علاوه بر لاجوردی و آبی کلبات،شامل آبی آسمانی و آبی خاکستری روشن می باشد.نمای شرقی پل در لچکی قوسهای بالائی با کاشی هفت رنگ پوشیده شده است. نقوش این کاشیها، انواع گل و بته، نقش ترنج و عناصر اسلیمی و خطائی می باشد. دو رنگ زرد و آبی در این کاشیها نظرها را جلب می نماید.
حاشیه دور لچکیها از عناصر بند خطائی پوشیده شده است.در قسمت مرکزی داخل پل نقشهای تکراری هندسی و غیر هندسی با رنگهای زیبا جلب توجه می کنند و نقش گل چند پر به صورت تکراری در زمینه آبی و سبز روشن نیز دیده می شود.
واژه های کلیدی: معماری پل ها، پل خواجو، پل سی و سه چشمه (الله وردیخان)، پل های اولیه

فهرست مطالب:
چکیده
مقدمه 
تاریخچه پل خواجو 
تغییر کارکرد پل خواجو 
تغییرات پل خواجو 
تزئینات پل خواجو 
تاریخچه سی و سه چشمه (الله وردیخان) 
تغییر کارکرد سی و سه پل 
تزئینات سی و سه سه پل 
تعمیرات سی و سه پل (الله وردیخان) 
پلهای اولیه 
پل سازی تا عهد هخامنشی 
پل سازی در عهد آشوریها 
پل سازی در زمان اورارتوها 
پل سازی در عهد مادها 
پل سازی در عهد هخامنشیان 
پل سازی در عهد اشکانیان 
پل سازی در عهد ساسانیان 
پل کوار 
پل تنگاب 
پل مورد 
پل پیرین 
پل خیر آباد 
پل های دختر 
پل سازی در دوران اسلامی 
الف : تقویت و مرمت طاقها 
ب.: احداث طاق بر روی پایه های قدیمی 
پل سازی در قرن چهارم 
پل سازی در عصر غزنویان 
پل سازی در دوره سلجوقیان 
پل سازی در دوره ایلخانیان 
پل سازی در دوره تیموریان 
پل سازی در عصر صفوی 
سی و سه پل 
پل خاجوا 
پل جویی 
۱- راه شمالی 
الف : جاده کاشان به خوار (گرمسار فعلی) 
ب: راه کاشان به قم 
ج: راه اصفهان به قزوین 
۲- راه جنوب غربی 
۳- راه جنوب (اصفهان به شیراز و بندر عباس) 
۴- راه شرقی، اصفهان به نایین 
۵-راههای غربی اصفهان بغداد 
۶-راه قزوین به همدان و بغداد 
راه شمالی ۷۹
راه مازندران- گیلان 
پل سازی در دوره افشاریه 
پل سازی در دوره زندیه 
پل سازی در دوره قاجاریه 
معماری پلها 
پی سازی یا شالوده ریزی 
پایه ها 
طاق دهانه ها 
فرم طاقها در دهانه پلها 
۱-طاق هلوچین یابیز 
الف ـ هلوچین تند 
ب ـ هلوچین کند 
ج ـ هلوچین کفته 
۲-طاقهای تیزه دار 
الف ـ طاق پنج او هفت 
ب ـ طاق پنج او هفت تند 
جـ طاق پنج هفت او کند 
دـ پنج هفت او کفته 
۳- طاق چمانه 
۴- طاق چهار بخش 
سایر طاقها 
روش اجرای طاقها 
۱- اجرای ضربی 
۲- اجرای رومی 
اجرای طاق چهار بخش 
استفاده از مهار چوبی در طاقها  
کانه یا کنو 
الف- کنوهای پنهان 
کنوهای آشکار 
ب- میل راهنما 
ج : پشتبند 
جان پناه 
کتیبه ها 
تزئینات 
تاسیسات مربوط به پل 
دیواره سازی 
مصالح ساختمانی پلها 
۱-سنگ 
۱- آجر 
۲-آهک 
۳- ملاط قیر چارو 
۴- ملاطهای گچی 
۵- ساروج 
۶-آهن و سرب 
آسیب پذیری پلها 
الف) انهدام پلها جهت استفاده از مصالح ساختمانی 
ب) عبور و مرور وسایط نقلیه سنگین 
احداث اتاق 
پل آصف الدوله- کرج 
پل شاه عباسی محمد آباد- قزوین 
پل دلاک- قم 
پل هشت چشمه- سرخ ده ساوه 
پل دودهک- دلیجان 
پل لوشان- لوشان 
پل لاله دشت- کوچصفهان 
پل خشتی- لنگرود 
پل فرح أباد- ساری 
پل آجی چای- تبریز 
پل سنگی- تبریز 
پل ابراهیم آباد- اردبیل 
پل ورسک- فیروز کوه 
فهرست منابع و ماخذ